Czego chce Polska Fair Play Roberta Gwiazdowskiego? Sprawdzamy postulaty ugrupowania

W sobotę swoją konwencję założycielską zorganizowała inicjatywa Polska Fair Play Roberta Gwiazdowskiego, współtworzona z Bezpartyjnymi Samorządowcami. Sprawdźmy postulaty nowego projektu politycznego, który zamierza wystartować już w tegorocznych wyborach do Parlamentu Europejskiego.

Całkiem niedawno pisaliśmy o propozycjach zawartych w programie Wiosny, nowego ugrupowania Roberta Biedronia. Na podobnej zasadzie przedstawimy – w skrótowej formie – najważniejsze postulaty Polski Fair Play zaprezentowane podczas konwencji.

Polska Fair Play. Postulaty

Oprócz przypomnienia propozycji, które padły w sobotę, będziemy się posiłkować informacjami zawartymi na stronie internetowej Polski Fair Play. Niestety, pełny program w formie obszernego dokumentu nie został jeszcze zaprezentowany.

Likwidacja podatków i składek, ujednolicony VAT

Fundamentem programu Polski Fair Play jest podejście, które sam Gwiazdowski streścił w słowach: „Nie obiecujemy, że coś ludziom damy. Obiecujemy, że im mniej zabierzemy”.

Od jutra możecie zarabiać 20% więcej – nie dlatego, że tak sobie wymyśliłem, ale dlatego, że wy już tyle zarabiacie, tylko rząd wam tego nie pokazuje

– dodał.

Ruch chce więc likwidacji podatku dochodowego (PIT i CIT) oraz składek na NFZ, ZUS, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz Fundusz Pracy. Zlikwidowane podatki i składki miałyby zostać zastąpione przez:

• podatek od Funduszu Płac,
• podatek przychodowy od działalności gospodarczej osób fizycznych oraz
• podatek przychodowy od przedsiębiorstw i banków.

Kolejnym postulatem ruchu w dziedzinie polityki fiskalnej jest wprowadzenie jednolitej stawki VAT na poziomie 16,25%. Jak czytamy na stronie, celem Polski Fair Play jest stworzenie na tyle przyjaznego systemu podatkowego, by zachęcał on do pozostania Polaków w kraju oraz do powrotu tych, którzy już wyjechali.

Emerytura obywatelska

Ruch nie pozostawia suchej nitki na obecnym systemie emerytalnym, nazywając go „fikcją”. Jako alternatywę proponuje emeryturę obywatelską, która jednak miałaby dotyczyć tych, którzy jeszcze nie wpłacili do ZUS-u żadnej składki emerytalnej.

„Jak pójdą do pracy, to nie będą musieli płacić składek, nie będą musieli płacić tak wysokich podatków – koniec. Dostaną równą emeryturę” – tłumaczył Gwiazdowski. Dodał przy tym, że kobiety, które urodzą dziecko, będą mogły liczyć albo na wyższe świadczenie, albo na możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę.

Decentralizacja i JOW-y, czyli władza bliższa ludziom

Polska Fair Play ma także propozycje dla samorządów, którym chce nadać znaczenie większe znaczenie. „O decentralizacji w Polsce mówi się od lat. To jedna z głównych niedokończonych reform państwa. Rząd na serio musi podzielić się władzą z samorządami” – czytamy na stronie internetowej. Ruch postuluje więc deglomerację, czyli przeniesienie części urzędów i instytucji państwowych z Warszawy do innych miast Polski.

Ugrupowanie opowiada się również za wprowadzeniem jednomandatowych okręgów wyborczych, przynajmniej w wyborach do sejmu: „Chcemy posłów odpowiedzialnych przed wyborcami. Wprowadzenie 460 okręgów jednomandatowych na wzór Wielkiej Brytanii zmieni diametralnie strukturę i sposób funkcjonowania partii politycznych. Partie będą musiały się zdemokratyzować i znaczenia nabiorą struktury lokalne”.

Polska w UE

Co z polityką zagraniczną i relacjami Polski z UE, tak istotnymi w kontekście zbliżających się wyborów do Parlamentu Europejskiego? Tutaj też musi nam wystarczyć skromna informacja ze strony internetowej. Czytamy, że Polska Fair Play chce obrać „drogę zdrowego rozsądku”, tzn. „pomiędzy bezkrytyczną służalczością PO i obrażaniem się PiS”. Ideę tzw. polexitu ruch określa wprost mianem „szaleństwa”.

Kwestie światopoglądowe

Analizując propozycje różnych ugrupowań, zdążyliśmy się już przyzwyczaić, że są wśród nich również postulaty dotyczące kwestii światopoglądowych, np. promowania konkretnego modelu rodziny, relacji państwo-Kościół, stosunku do małżeństw jednopłciowych, in vitro, aborcji itd. Tymczasem Polska Fair Play całkowicie te tematy pomija, co wynika prawdopodobnie ze świadomie przyjętej strategii.

Wyżej wymienione kwestie nie zostały poruszone na konwencji. Na pytanie o światopogląd ruchu Robert Gwiazdowski odpowiedział, że „jako polityk nie będzie narzucał swojego stylu życia i swoich poglądów innym ludziom”.

Miejsce ruchu na mapie politycznej wg. Gwiazdowskiego

Odejdźmy teraz na moment od konkretnych postulatów Polski Fair Play, pozostając jednak w temacie ogólnej charakterystyki ruchu.

Kilka tygodni temu Robert Gwiazdowski zamieścił na swoim facebookowym profilu wpis, który zwrócił naszą uwagę. Dlaczego? Otóż lider Polski Fair Play dokonał w nim próby umiejscowienia własnej inicjatywy na politycznej mapie, opartej (jak wynika z treści wpisu) na diagramie Nolana:

Dzisiejsze podziały na scenie politycznej na dwie grupy przebiegają wzdłuż dwóch linii: stosunku do spraw „światopoglądowych” i stosunku do roli państwa w życie ludzi i w gospodarkę. PiS jest w pierwszej grupie „prawicowe”, a w drugiej „lewicowe. PO w obu grupach jest raczej lewicowa. Niektórzy są bardziej prawicowi od PiS wzdłuż obu linii podziału, a niektórzy bardziej lewicowi od PO. My chcemy być neutralni w pierwszej grupie i „prawicowi” w drugiej. To nie czyni z nas „centrum” tylko „anty PiS” i „anty PO” – czyli anty POPiS.

Wpis zainteresował nas również z tego powodu, że politycy raczej rzadko decydują się na tak jednoznaczne przyporządkowanie swoich poglądów w ramach określonych kategorii. Dotyczy to zwłaszcza dużych partii, co naszym zdaniem wynika z chęci zachowania jak największej elastyczności i dopasowania do jak najszerszego grona wyborców. Liderzy partii prawdopodobnie spodziewają się, że takie „samoszufladkowanie” może ich ograniczać w sytuacji, gdy interes polityczny będzie wymagał zmiany pierwotnie przyjętych założeń.

Dla nowych (i, siłą rzeczy, mniejszych) ruchów umiejscowienie się na mapie politycznej może się jednak okazać przydatne, przynamniej na starcie. Po pierwsze, ułatwia ono potencjalnym wyborcom identyfikację ich poglądów. Po drugie, pokazuje, że nowa inicjatywa widzi dla siebie miejsce, które mogłaby zagospodarować.

Coraz większy wybór…

W krótkim odstępie czasu na polskiej scenie politycznej pojawiły się dwie nowe, skrajnie odmienne inicjatywy. Różnice między Wiosną Roberta Biedronia i Polskę Fair Play Roberta Gwiazdowskiego najlepiej charakteryzują te elementy, które oba ugrupowania pomijają lub – w najlepszym wypadku – traktują nieco marginalnie.

Tak jak Wiośnie zarzucano brak konkretnych propozycji dotyczących systemu podatkowego, tak wśród postulatów Polski Fair Play zajmują one najważniejsze miejsce. Z drugiej strony, gdy Wiosna akcentuje kwestie światopoglądowe (skupiając się przede wszystkim na równości i walce z dyskryminacją w życiu publicznym), Gwiazdowski właściwie je pomija.

Oczywiście takie podejście ruchu jest całkowicie zrozumiałe – każde ugrupowanie ma prawo do zachowania neutralności w pewnych sprawach. Co więcej, owa neutralność sama w sobie też jest w pewnym sensie poglądem. O ile na ten moment może się to wydawać wystarczające, to niewykluczone, że w przyszłości trzeba będzie jednak zająć konkretne stanowisko. Dziś nie wiadomo, jak po ewentualnym przekroczeniu progu wyborczego zagłosują posłowie Polski Fair Play, gdy powróci np. kwestia związków partnerskich, aborcji czy in vitro… A może szukamy dziury w całym?

Jedno jest pewne: prezentacja w krótkim czasie dwóch skrajnie różnych wizji państwa znacząco poszerzyła wachlarz dostępnych opcji. Im większy wybór, tym większa szansa, że wyborcy będą mogli oddać głos zgodny ze swoimi przekonaniami. To niewątpliwie dobra informacja.